780 dönümlük Akbelen Ormanı’ndaki ağaçlar, Yeniköy-Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. (YK Enerji) termik santraline yakıt sağlayan kömür madenin işletmesinin faaliyet alanının genişletilmesi için kesilmişti. Buna karşı bölge köylüleri büyük..
780 dönümlük Akbelen Ormanı’ndaki ağaçlar, Yeniköy-Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. (YK Enerji) termik santraline yakıt sağlayan kömür madenin işletmesinin faaliyet alanının genişletilmesi için kesilmişti. Buna karşı bölge köylüleri büyük direnişler gerçekleştirmiş, çok sayıda köylü gözaltına alınmıştı. Yine 10–12 Eylül 2023 tarihlerindeki direniş sırasında jandarmaya direnmekle suçlanan ve bu nedenle gözaltına alınan KARDOK (Karadam- Karacahisar Mahalleleri Doğayı- Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme Ve Dayanışma Derneği) Başkanı Ahmet Tatar’a da; “Kamu görevlisine görevini yaptırmamak” suçlaması ile dava açılmıştı. Keşif öncesi Milas 6. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen karar duruşmasında da Ahmet Tatar beraat etti. Limak hukuksuz olarak başlayan ağaç kesimi faaliyetini Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın “ÇED Muafiyeti” kararına dayandırıyordu. Köylüler, “ÇED kapsam dışı” kararına karşı dava açtılar. Muğla 2. İdare Mahkemesi şirket ve bakanlık beyanlarını esas alarak keşif yapmadan davayı reddetmişti. Köylüler kararı avukatları aracılığı ile Danıştay’a taşıdılar. Danıştay 4. Dairesi de “eksik inceleme” gerekçesi ile yerel mahkemenin kararını bozarak bilirkişi keşfine karar verdi.
Keşif Esnasında Gerginlik
Harita Mühendisi, Çevre Mühendisi ve Maden Mühendisi’nden oluşan üç kişilik heyet hakim nezaretinde Akbelen Ormanı’na inceleme için, geldiğinde bir takım gerginlikler de yaşandı. Hakim davacı köylülerin beyanını alırken, Limak tarafından inceleme alanına önceden kayıt için, kameralar koymuş olması ilk tepkiye neden olan gelişme oldu. Ardından Limak’ın tel örgü ile çevirdiği alanda yapılacak keşfe, hakimin köylüler adına sadece tek davacının katılabileceğini belirtmesi gerilimi daha da büyüttü. Köylülerin avukatı Arif Ali Cangı, keşif mahallinde basın açıklaması yaparak; “Söz haklarının yok sayıldığı bir hukuki süreçte olmayacaklarını ve keşfe katılmayacaklarını” söyledi. Bu esnada köylüler ve destek için giden çevreciler de durumu protesto ederek sık sık; “Hak, Hukuk, Adalet” sloganları attılar. Bu gelişme üzerine keşif hakimi köylülerin keşfe katılmasının önünü açtı ve uzlaşı sağlandı.
Akbelen’e Bir Dokun, Bin Ah İşit…
Davanın müdahillerinden olan Türkiye Ormancılar Derneği uzmanlarından Selim Ahırlı, İkizköy’deki süreci ormancılık açısından değerlendirildiğinde çölleşme ve ormansızlaştırmanın yaşandığına dikkat çekti. Yeniden orman tesis etmenin olanaksızlığına dikkat çeken Ahırlı, linyit çıkarılan ülke bizim olmaktan çıkar, dava açısından su kaynaklarını etkilemesi, bacalardan çıkan gazların sülfür gazı olarak yağmur şeklinde yeryüzüne düşmesi düşünüldüğünde çevresel etki, orman varlığı, su kaynakları bakımından büyük etkileri olacağını hatırlattı.
Keşif alanında bulunan yurttaşlardan Gül Özavcı da mahkemenin koruma ve kullanma dengesini gözeterek karar vermeden madenciliğin devam etmesinin mümkün olmadığını dile getirdi. Özavcı, bu bölgede yapılan çalışmanın yalnızca olduğu yeri etkilemediğini, çok geniş bir alanda tüketilen gıda, köylünün geçim kaynağı olan zeytinyağı gibi sonuçlarla olumsuz etkileri olacağına işaret etti. Davacı İkizköylü Hasan Yorulmaz, bölgede zeytincilik yaptığını, termik santral baca gazından çıkan zehirli gazlar nedeniyle Dereboyu olarak adlandırılan bölgedeki zeytinliklerde olumsuz etkilenmelerin olduğunu ifade etti. Sülfürik asidin yakıcı etkisi nedeniyle zeytinlerin çiçek tutmadığını, bölge halkının yıllardır derdini kahvelerde dile getirdiğini aktardı. Yorulmaz, termik santrallerin ciddi bir hava kirliliğine neden olduğunu ve bölgede yaşayan insanların sıklıkla akciğer kanserine yakalandığını dile getirdi. Bodrum’a giderken Suçıkan olarak adlandırdıkları bölgede geçmişte keçi otlattığını ve yüzdüğünü ifade eden Yorulmaz, yüzülebilecek ve balık tutulabilecek kadar su olduğunu fakat bu kaynağın artık kuruduğunu söyledi. İkizköylü Aytaç Yakar, Yeniköy Termik Santrali’ne kaynak olan kömürün çıkarılması için önce eski köyü Işıkdere’nin yok edildiğini, bunun üzerine kendisinin Ova Mahallesi’ne ev yaptığını söyledi. Şimdi ise yeni evinin de yeniden maden yüzünden yok olacağını ifade ederek; ‘Biz şimdi nereye gideceğiz, ben göçebe kuşu muyum’ diye soran Yakar, santral ve maden yüzünden eşinin ve kendisinin kronik akciğer hastası (KOAH) olduğunu dile getirdi.
Akbelen Talanı, Bodrum’un Suyunu Kurutmuş!
Keşfini tamamlayan Maden, Çevre Ve Harita Mühendisinden oluşan üç kişilik bilirkişi heyeti 1 aylık süre içerisinde (Bir miktar süre uzayabilir) raporunu çıkaracak. Rapora davalı (Limak) ve davacı (Akbelen köylüleri) taraflar itirazlarını ve görüşlerini sunacaklar. Ve Akbelen Ormanı’ndaki kömür işletmesi için, “ÇED gerekli ya da gereksiz” kararı Muğla 2. İdare Mahkemesi tarafından verilmiş olacak. Bu keşif esnasında ço önemli bir gerçeklik de açığa çıkmış oldu. Keşif esnasında Karacahisar köyünden Halil Şallı’nın; “Karacahisar’da Bodrum’a su sağlayan kuyularda sürekli su seviyesi düştü. Seviye düştükçe derine inildi. Şu anda 90 metrelerin altına inildiğini düşünüyorum. Daha daha aşağıya inilirse deniz seviyesinin de altına düşülmüş olacak. Oradan da artık tuzlu su çıkar. Bodrum’a tatlı su kaynağı işlevi gören bu kuyular kurudu, kuruyacak durumda. Bodrum’un önemli su kaynaklarından bu kuyularda da mutlaka resmi keşif yapılmalıdır” ifadelerine yer vermesi özellikle Bodrumlu çevreciler de şok etkisi yarattı. Bodrumlu çevre aktivisti ve müzisyen Tuncay Bektaş; “Bu bilgi hepimizi çok sarstı. Tahmin edebiliyorduk ancak bu gerçeğin, bu kadar somut yüzümüze çarpmasını beklemiyorduk. Bodrumlu yaşam savunucuları olarak, bizim için yaşamsal önem taşıyan Karacahisar’daki kuyularda uzman kişilerle inceleme ve tespitler yapıp, bunu da başta Bodrum kamuoyu olmak üzere tüm kesimlerle paylaşacağız” ifadelerini kullandı.
Haber: Ayhan Karahan – Selda Öztürk
YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)