Yaşam

Beyninizi Hangi Gıdalar Besliyor?

Beyninizi besleme zamanı geldi çattı! Yıllar boyunca süren araştırmalar, sağlıklı beslenmenin bedenimize faydalarını araştırıyor, akla gelmeyen gıda malzemeleri vücudun farklı organlarını düzenli ve doğru bir şekilde çalıştırdığı için sofralarda öncelikli..

Beyninizi Hangi Gıdalar Besliyor?

Beyninizi besleme zamanı geldi çattı! Yıllar boyunca süren araştırmalar, sağlıklı beslenmenin bedenimize faydalarını araştırıyor, akla gelmeyen gıda malzemeleri vücudun farklı organlarını düzenli ve doğru bir şekilde çalıştırdığı için sofralarda öncelikli yerini alıyordu.
Diyet yapan, kilo problemi yaşayan ya da kronik bazı hastalıkları olan insanlar için beslenmenin önemi tartışılamaz.
Peki ya ruhsal sağlığımız için hangi besinleri tüketmemiz gerekir? Bu konuda yeterli araştırma yapılmış mıdır acaba?
Bu soruyu biz de kendimize sorduk ve minik bir araştırmaya giriştik.

Harvard Üniversitesi Psikiyatristlerinden Dr. Uma Naidoo, bu kayıp parçayı tamamlamayı başaran ender uzmanlardan biri.
Mide ile beyin arasındaki iletişimin ne denli önemli olduğunu vurgulayan Naidoo, beyin ve bağırsak hücrelerinin aynı embriyodan geldiğini belirterek bu tezini ispatlıyor.
Nitekim bireyin yaşadığı stres ya da coşkunun neden midesinde kelebekler uçuşturduğunun da en makul açıklaması bu tez, sizce de öyle değil mi?

Yine bilim insanları, yiyeceklerin bazı mikrop türlerini besleyip güçlendirdğini, o mikrop türlerinin de ‘depresyonun’ şiddetiyle doğrudan alakalı olduğunu kanıtlamış durumda.
Bir diğer şaşırtıcı gerçek ise şu;
Beyin kimyasalı olarak bilinen serotonin, güçlü bir bağırsak bağlantısına sahip! Vücudumuz, serotoninin sadece yüzde 5’lik kısmını beyinde üretebiliyor! Geri kalanı ise bağırsakta yapılıyor!

BESLENME PSİKİYATRİSTLERİ DER Kİ

Beslenme psikiyatristleri, yemeğin terapi ve reçeteli ilaçlar dahil olmak üzere ruh sağlığı için diğer tedavilerin yerini almaması gerektiğini, ancak göz ardı edilmemesi gerektiğini söylüyor.
İşin özü bizler kesinlikle ‘yemek zorundayız!’ Yemek, zihinsel sağlığımız açıından da çok güçlü bir kaldıraç olduğu için yemek zorundayız!
Hayatının büyük bölümünü ketotenik diyetlerle geçirenlere duyurulur!

BİZİ MUTLU EDEN O YİYECEKLER ASLINDA!..

İnsanlar genellikle dondurma, pizza veya peynirli peynir gibi rahat yiyecekler yiyerek ruh hallerini etkilemeye çalışırlar. Uzmanlara göre sorun şu ki, bu yiyecekler tipik olarak onları aşırı lezzetli yapan yağ, şeker, tuz ve karbonhidratların cezbedici bir kombinasyonunu sunarken, aslında bizi daha kötü hissettirebilir.

Minnesota Üniversitesi’nde sağlık ve beslenme laboratuvarının başkanı olan Traci Mann, bir kişinin tercih ettiği rahat yemeğin ruh halini iyileştirip iyileştirmediğini belirlemek için bir dizi çalışma yürüttü. Katılımcılara “Kötü bir ruh halinde olsaydınız hangi yiyecekler sizi daha iyi hissettirirdi?” sorusu soruldu. En yaygın tepkiler çikolata, dondurma ve kurabiye oldu. Ankete katılanlar ayrıca keyif aldıkları ancak normalde rahatlık aramak için yemeyecekleri yiyecekleri de derecelendirdi.

Her testten önce katılımcılar öfke, düşmanlık, korku, endişe ve üzüntü uyandırdığı bilinen film klipleri izlediler. Filmden sonra izleyiciler, nasıl hissettiklerini belirtmek için bir “olumsuz ruh hali” anketi doldurdular. Daha sonra onlara en sevdikleri rahat yiyeceklerden, sevdikleri ama rahat bir yiyecek olarak görmedikleri bir yiyecek, “nötr” bir yiyecek (yulaf ve ballı granola çubuğu) ya da hiç yiyecek verilmeyen bir yığın porsiyon verildi. Herkesin yemeğini yemek ya da sessizce oturmak için üç dakikası vardı. Aradan sonra ruh hali anketini tekrar doldurdular.
Bir katılımcının rahat yiyecek yiyip yemediği, herhangi bir yiyecek ya da yiyecek yememesi kişinin ruh halinde bir fark yaratmadı. En önemli gibi görünen faktör zamanın geçişiydi.

Dr. Mann, “Rahatlatıcı yiyecekler yerseniz daha iyi hissedebilirsiniz, ancak yemediyseniz, zamanla daha iyi hissedeceksiniz” dedi. “İnsanlar rahat yiyeceklere inanıyor ve zaten olacak olan ruh hali iyileştirmeleri için ona kredi veriyorlar.”

Dr. Mann’in araştırması, geleneksel rahat gıdaların ruh hali üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığını bulurken, giderek artan bir araştırma grubu, bir kişinin diyetinin kalitesini iyileştirmenin zihinsel sağlık üzerinde önemli bir etkisi olabileceğini gösteriyor. 16 çalışmanın analizi, diyet müdahalelerinin depresyon semptomlarını önemli ölçüde azalttığını buldu.
Diyet değişikliklerini depresyon tedavisi olarak test etmek için yapılan ilk müdahale, tümü çok az meyve, sebze veya lif içeren çok sayıda işlenmiş ve şekerli gıdalardan oluşan zayıf diyetleri olan 67 hastayı içeriyordu. Hastaların yaklaşık yarısına Akdeniz tarzı bir diyet için beslenme danışmanlığının yanı sıra örnek gıdalar, tarifler ve yemek planları içeren yemek sepetleri verildi.

Grubun geri kalanı sohbet etmek ve arkadaşça destek almak için haftalık olarak bir araya geldi, ancak diyet tartışılmadı. Üç aylık çalışmanın sonunda, yiyecek grubu, depresyon semptomlarında önemli ölçüde daha fazla iyileşme gösterdi ve sosyal destek grubunun sadece yüzde 8’ine kıyasla, üçte biri tam remisyona ulaştı.

NE VARSA AKDENİZ MUTFAĞINDA VAR!

İspanya’da 10.000’den fazla üniversite öğrencisi üzerinde dört yıllık bir araştırma, Akdeniz diyetini yakından takip eden kişilerin depresyon için daha düşük risk altında olduğunu buldu.
Hangi yiyeceklerin ve ne kadarının zihinsel sağlığı iyileştirebileceği hakkında öğrenecek daha çok şey var. 2019’da JAMA’da yayınlanan bir yıllık araştırma, Akdeniz diyetinin kaygıyı azalttığını ancak yüksek risk altındakilerde depresyonu önlemediğini buldu.

New York’taki Columbia Üniversitesi Vagelos College of Physicians and Surgeons’da psikiyatrist ve klinik profesör yardımcısı Dr. Drew Ramsey, bilim adamlarının yediğimiz her şeyin yaklaşık yüzde 20’sinin beyne gittiğini bildiklerini söylüyor.
Beynin önemli bir bölümünü oluşturan glial hücreleriniz, omega-3 yağlarına bağımlıdır. Çinko, selenyum ve magnezyum gibi mineraller, hücre aktivitesi ve beyin dokusunun temelini ve ruh halini doğrudan etkileyen nörotransmitterlerin sentezini sağlar. Demir, folat ve B12 vitamini vücudunuzun serotonin üretmesine yardımcı olur.

İŞTE SİZE BEYNİNİZİ BESLEYECEK BİR DİYET PROGRAMI

Beş haftalık bir programla yaşam boyu sağlık için yeme alışkanlıklarınızı yeniden şekillendirmenize yardımcı olabilirsiniz. İşte o program;

  1. Hafta: Beyninizi Eğitin. Farkındalık ve sezgisel yeme teknikleri, olumlu değişiklikleri destekleyebilir. Bu egzersizleri bir sonraki öğününüzden önce deneyin.
  2. Hafta: İsteklerinize Sahip Çıkın. Sürekli kısıtlama ve dikkati dağıtma girişimleri aslında geri tepebilir. Bu dürtüleri kabul etmenize yardımcı olacak stratejiler öğrenin.
  3. Hafta: Diyet Döngüsünü Kırın. Yiyecek kaymaları daha fazla yememize neden olabilir ve bu da başka bir diyete yol açar. Sezgisel yeme mini meydan okumalarıyla “ne oluyor” etkisinden kaçının.
  4. Hafta: Beyin Gıdaları Yiyin. Yediğimiz her şeyin yaklaşık yüzde 20’si beyne gidiyor. Ruh halinizi iyileştirmekle bağlantılı bazı yeni yiyecekleri deneyin.

Hastaların beyin sağlığını desteklemek için yenebilecek en iyi yiyecekleri hatırlamalarına yardımcı olmak için Dr. Ramsey basit bir mantra geliştirdi: “Deniz ürünleri, yeşillikler, fındık ve fasulye – ve biraz da bitter çikolata.”

  1. YEŞİL YAPRAKLILAR
    Ispanak, roka, karalahana, pancar yeşilliği ve pazı; lif, folat, C ve A vitamini içeren harika kaynaklar. Salata sevmiyorsanız çorbalara, güveçlere yeşillik ekleyin.
    Smoothie yapın. Haftada bir kez de tabağınıza küçük bir porsiyon deniz yosunu ekleyin.
  2. KOYU RENKLİLER
    Tabağınız ne kadar renkli olursa, beyniniz o kadar iyi çalışır! Kırmızı biber, yaban mersini, brokoli,patlıcan, hafızaya ve uykuya çok iyi gelen sebzeler. Yani kırmızı ve mor ne varsa yiyebilirsiniz. Avokadoları da unutmadan!
  3. DENİZ ÜRÜNLERİ
    Sardalya, istiridye, medya, yabani somon, morina! Uzun zincirli omega 3 yağ asitlerinin kaynağıdır. Balık yiyemiyorsanız chia tohumları, keten tohumları ve deniz sebzeleri yiyebilirsiniz.
  4. KURUYEMİŞ VE BAKLAGİLLER
    Günde yarım ile bir dolu fincan fasulye, tohum ya da kuruyemiş yerseniz mükemmel hissedersiniz. Kaju, badem, ceviz, kabak çekirdeği liste başı!
    Salatalara da ekleyebilirsiniz. Kırmızı ve siyah fasulye, mercimek de unutulmamalı. Fıstık ezmesi de cabası!
  5. HANGİ BAHARAT?
    Doğru baharat bağırsak miroplarını dengeler, iltihabı azaltır ve hafızayı iyileştirir. Zerdeçal, karabiber, tarçın, biberiye, adaçayı, safran ve zencefil. Olmazsa olmazlarınız!
  6. FERMENTE GIDALAR
    Günde altı porsiyon fermente gıda iltihabı azaltıyor! Yoğurt, lahana turşusu, kefir, kimchi! Harika değil mi?
    Süzme peynir, gouda peyniri ve elma sirkesi de bağırsak ve beyin dostudur.
  7. BİTTER ÇİKOLATA
    Düzenli olarak bitter çikolata tüketen kişilerde depresyon görülme riski yüzde 70 oranında azalıyor.
    Aynı etki bol sütlü çikolata yiyende yok ne yazık ki!
  8.  

YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)

ÜYE GİRİŞİ

KAYIT OL